KWARANTANNA A ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

Data publikacji: 17-03-2020

Z ostatnich komunikatów podawanych przez władze wynika, iż w najbliższym czasie nawet 100.000 osób może zostać poddanych obowiązkowej kwarantannie. Nie ulega wątpliwości, że zagrożenie spowodowane rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-Cov-2 wywołującego chorobę COVID-19 jest coraz bardziej realne a co za tym idzie należy ściśle stosować się do zasad obowiązkowej kwarantanny. Stosownie do treści art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (dalej: „Ustawa”) przez kwarantannę rozumie się odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych.

W myśl art. 34 ust. 2 Ustawy osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od ostatniego dnia styczności. Na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 marca 2020 r. w sprawie wykazu chorób powodujących powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego oraz okresu obowiązkowej kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego choroba COVID-19, wywołana koronawirusem SARS-CoV-2, jest uznawana za chorobę powodującą powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego, zaś okres kwarantanny w jej przypadku wynosi 14 dni, licząc od ostatniego dnia styczności.

W związku z wprowadzeniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, w okresie od dnia 15 marca 2020 r. do odwołania osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana odbyć, po przekroczeniu granicy państwowej, obowiązkową kwarantannę, trwającą 14 dni licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy. Obowiązek ten jest równoznaczny z obowiązkiem wynikającym z art. 34 ust. 2 ustawy.

Najważniejszym obowiązkiem w ramach kwarantanny jest bezwzględny zakaz opuszczania miejsca odbywania kwarantanny, którym aktualnie najczęściej jest miejsce zamieszkania danej osoby. Z komunikatów przekazywanych przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że za nieprzestrzegania kwarantanny grozi grzywna do 5000 zł.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 116 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (dalej: „k.w.”), kto, wiedząc o tym, że:

1) jest chory na gruźlicę, chorobę weneryczną lub inną chorobę zakaźną albo podejrzany o tę chorobę,

2) styka się z chorym na chorobę określoną w punkcie 1 lub z podejrzanym o to, że jest chory na gruźlicę lub inną chorobę zakaźną, jest nosicielem zarazków choroby określonej w punkcie 1 lub podejrzanym o nosicielstwo,

3) jest nosicielem zarazków choroby określonej w punkcie 1 lub podejrzanym o nosicielstwo,

nie przestrzega nakazów lub zakazów zawartych w przepisach o zapobieganiu tym chorobom lub o ich zwalczaniu albo nie przestrzega wskazań lub zarządzeń leczniczych wydanych na podstawie tych przepisów przez organy służby zdrowia, podlega karze grzywny albo karze nagany.

W myśl art. 24 § 1 k.w. grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Stwierdzić zatem należy, że w przypadku niezastosowania się do kwarantanny osoba taka może zostać ukarana grzywną w wysokości do 5000 zł.

Nieprzestrzeganie kwarantanny może też rodzić znacznie poważniejsze konsekwencje prawnokarne. Zgodnie z art. 165 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (dalej: „k.k.”), kto sprowadza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób albo dla mienia w wielkich rozmiarach powodując zagrożenie epidemiologiczne lub szerzenie się choroby zakaźnej albo zarazy zwierzęcej lub roślinnej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Spowodowanie zagrożenia epidemiologicznego oznacza realne spowodowanie stanu grożącego skutkiem w postaci szerzenia się choroby zakaźnej, zarazy zwierzęcej lub roślinnej. Nie ulega wątpliwości, iż koronawirus SARS-Cov-2 wywołujący chorobę COVID-19 powoduje stan takiego zagrożenia, co możemy obserwować na bieżąco zarówno w kraju, jak i poza naszymi granicami i zagrożenie to jest niezwykle realne i odczuwalne dla każdego. Wskutek nieprzestrzegania kwarantanny osoba nią objęta może zatem ponieść dotkliwe konsekwencje natury karnoprawnej, stąd też należy bezwzględnie stosować się do jej zasad.

Przepis art. 165 k.k. przewiduje również kwalifikowany typ przestępstwa, co oznacza zwiększoną społeczną szkodliwość takiego czynu skorelowaną ze znacznie wyższym wymiarem kary. Stosowanie do treści art. 165 § 3 k.k. jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Mając na uwadze potencjalną śmiertelność będącą następstwem zarażenia oraz zaraźliwość koronawirusa SARS-Cov-2, niebezpieczeństwo kwalifikacji czynu na podstawie wskazanej regulacji K.k. jest w naszej ocenie wysokie. .