Data publikacji: 28-08-2023

Dobór pracowników przy zwolnieniach nie jest zadaniem prostym. Istnieją jednak przepisy, które to regulują. Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników[1]. Dają one pracodawcy pewien poziom swobody w zakresie wyboru tego, którzy pracownicy zostają objęci zwolnieniem. Pracodawca musi jednak wyjaśnić kryterium doboru pracowników do zwolnienia. W przypadku kiedy zwolnienie dotyczy tylko części pracowników, spośród większej liczby osób zatrudnionych na takim samym lub podobnym stanowisku pracy, wskazanie przyjętych przez pracodawcę kryteriów doboru stanowi uzupełnienie ogólnie określonej przyczyny rozwiązania stosunku pracy. Poniżej omawiamy zwolnienia grupowe: kryteria.

Zwolnienia grupowe: kryteria

Wyjaśnienie stosowanego kryterium doboru powinno stanowić element wypowiedzenia. Ustalając kryterium pracodawca powinien mieć na uwadze w szczególności zasadę niedyskryminacji pracowników oraz równego traktowania. Typowanie osób do rozwiązania stosunku pracy nie może mieć arbitralnego i dowolnego charakteru. Pomimo operowania na gruncie UoZGr  pracodawca nadal jest bowiem związany przepisami Kodeksu pracy w szczególności art. 94 pkt 9 K.p., art. 113 K.p. i art. 183a K.p. nakazujących pracodawcy stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy. Stosowane kryteria powinny mieć zatem możliwie obiektywny charakter. Powinno się zatem brać pod uwagę kryteria w postaci:

• przydatności pracownika do pracy;
• kwalifikacji i umiejętności zawodowych;
• doświadczenia zawodowego, stażu i dotychczasowego przebiegu pracy;
• dyspozycyjności wobec pracodawcy;
• kosztów zatrudnienia.

Kryteria odnoszące się do osobistej sytuacji pracownika powinny być brane pod uwagę jedynie pomocniczo.

Nie są one jednak całkowicie pozbawione znaczenia. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2022 r., sygn. akt: I PSKP 77/21 wybór pracownika do zwolnienia może być uznany za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, gdy sytuacja osobista tego pracownika jest znacznie gorsza niż pozostałych osób zatrudnionych na stanowiskach objętych redukcją.

aplikantka radcowska

Maja Długosz

[1] Dalej: UoZGr