Data publikacji: 08-12-2022

Grupa posłów Lewicy skierowała do Sejmu projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ustanowienia 35-godzinnego tygodnia pracy. Celem regulacji jest skrócenie normy tygodniowego czasu pracy z przeciętnie 40 godzin do przeciętnie 35 godzin przy zachowaniu dotychczasowych wynagrodzeń.

Skrócenie tygodnia pracy – uzasadnienie projektu

W uzasadnieniu projektu wskazano, iż proponowana zmiana pozytywnie wpłynie na stan zdrowia Polaków. Ponadto wpłynie na relacje z rodziną i przyjaciółmi i zmniejszy skalę problemu wypalenia zawodowego. Tym samym mniejsze zmęczenie przełoży się na częstszy kontakt z kulturą, większą aktywność fizyczną i naukę. W tym podnoszenie kompetencji zawodowych oraz wzrost zaangażowania społecznego. Wśród spodziewanych skutków zaakcentowano także wzrost wydajności pracy i nieznaczne zwiększenie zatrudnienia.[1]

Ile pracują Polacy?

Z danych OECD za 2021 r. wynika, iż polscy pracownicy pracują przeciętnie 1830 godzin w roku. Stanowi to szósty najwyższy wynik wśród wszystkich państw OECD. Jest to drugie miejsce wśród państw europejskich – więcej pracują tylko pracownicy w Grecji. Z innych danych OECD za ten rok wynika, że 91,1% polskich pracowników pracowało tygodniowo 40 godzin lub więcej. To zapewnia Polsce drugi, po Węgrzech (92,8%), najwyższy odsetek spośród państw OECD. Różnice w przedstawionych danych wynikają z przyjętej w danym badaniu metodologii.

Skrócenie tygodnia pracy – ile godzin?

Dążąc do zmniejszenia obciążenia zawodowego Polaków, w projektowanej regulacji przewidziano skrócenie czasu wykonywania pracy, pełnienia służby, odbywania przygotowania zawodowego lub praktyk. Wymiar czasu pracy miałby w dalszym ciągu nie przekraczać 8 godzin dziennie. W przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy miałby wynosić 35 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

Przepisy w proponowanym kształcie gwarantują dużą swobodę w ustalaniu rozkładów czasu pracy. Dla przykładu możliwe rozkłady czasu pracy. 5 dni w tygodniu w wymiarze 7 godzin dziennie lub 4 dni w tygodniu w wymiarze 8 godzin dziennie. Przy czym dodatkowy dzień wolny może być stały lub ruchomy. Nawet 5 dni w tygodniu w wymiarze 8 godzin dziennie przez 7 tygodni oraz tydzień wolnego.

Konsekwentnie projektowane przepisy modyfikują górną granicę dopuszczalnej liczby nadgodzin. Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie będzie mógł przekraczać przeciętnie 43 godziny w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Przepisy dot. skróconego czasu pracy

Ponadto przepisy stanowią, że wprowadzenie nowych norm czasu pracy, przewidzianych w ustawie, nie spowoduje obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi w stałej miesięcznej wysokości. Natomiast, składniki wynagrodzenia określone w inny sposób, uległyby podwyższeniu w stopniu zapewniającym zachowanie przez pracownika wynagrodzenia nie niższego niż dotychczas otrzymywane.

Autorzy projektu ustawy zapewniają, iż skrócenie czasu pracy przyczyni się do zwiększenia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym. Ponadto ograniczy to stres oraz wypalenie zawodowe, jak również w pozytywny sposób wpłynie na zdrowie pracowników.

Z drugiej jednak strony można spotkać opinie, zgodnie z którymi bezpośrednim skutkiem zmniejszenia ustawowych norm czasu pracy będzie przede wszystkim zwiększenie liczby nadgodzin lub przymuszanie pracowników do zmiany formy współpracy na umowę zlecenie czy samozatrudnienie.

Iga Czarniak

Aplikant radcowski

[1] Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ustanowienia 35-godzinnego tygodnia pracy, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/Projekty/9-020-1021-2022/$file/9-020-1021-2022.pdf (dostęp: 02.12.2022)

Masz więcej pytań na temat prawa pracy? Skontaktuj się z naszym prawnikiem: Kontakt WGO LEGAL