Kwarantanna a odpowiedzialność karna

Data publikacji: 17-03-2020

Z ostatnich komunikatów podawanych przez władze wynika, iż w najbliższym czasie obowiązkowa kwarantanna może objąć nawet 100.000 osób. Nie ulega wątpliwości, że zagrożenie spowodowane rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-Cov-2 wywołującego chorobę COVID-19 jest coraz bardziej realne. A co za tym idzie należy ściśle stosować się do zasad obowiązkowej kwarantanny. Zgodnie z treścią art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (dalej: „Ustawa”) przez kwarantannę rozumie się odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych.

Obowiązkowa kwarantanna. Kto jej podlega?

W myśl art. 34 ust. 2 Ustawy osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne, podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej, przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od ostatniego dnia styczności. Na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 marca 2020 r. COVID-19 uznaje się za chorobę powodującą powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego. Okres kwarantanny w jej przypadku wynosi 14 dni, licząc od ostatniego dnia styczności.

Stan zagrożenia epidemicznego w Polsce

Na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzono stan zagrożenie epidemicznego. W związku z tym, w okresie od 15 marca 2020 r. do odwołania, osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest zobowiązana odbyć kwarantannę, trwającą 14 dni licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy. Obowiązek ten jest równoznaczny z obowiązkiem wynikającym z art. 34 ust. 2 ustawy.

Co oznacza kwarantanna?

Najważniejszym obowiązkiem w ramach kwarantanny jest bezwzględny zakaz opuszczania miejsca odbywania kwarantanny, czyli najczęściej miejsca zamieszkania danej osoby. Z komunikatów przekazywanych przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że za nieprzestrzegania kwarantanny grozi grzywna do 5000 zł.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 116 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (dalej: „k.w.”), kto, wiedząc o tym, że:

1) jest chory na gruźlicę, chorobę weneryczną lub inną chorobę zakaźną albo podejrzany o tę chorobę,

2) styka się z chorym na chorobę określoną w punkcie 1 lub z podejrzanym o to, że jest chory na gruźlicę lub inną chorobę zakaźną, jest nosicielem zarazków choroby określonej w punkcie 1 lub podejrzanym o nosicielstwo,

3) jest nosicielem zarazków choroby określonej w punkcie 1 lub podejrzanym o nosicielstwo,

nie przestrzega nakazów lub zakazów zawartych w przepisach o zapobieganiu tym chorobom lub o ich zwalczaniu albo nie przestrzega wskazań lub zarządzeń leczniczych wydanych na podstawie tych przepisów przez organy służby zdrowia, podlega karze grzywny albo karze nagany.

W myśl art. 24 § 1 k.w. grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Zatem w przypadku niezastosowania się do kwarantanny osoba taka może zostać ukarana grzywną w wysokości do 5000 zł.

Jaka odpowiedzialność karna za nieprzestrzeganie kwarantanny?

Nieprzestrzeganie kwarantanny może też rodzić znacznie poważniejsze konsekwencje prawnokarne. Zgodnie z art. 165 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (dalej: „k.k.”), kto sprowadza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób albo dla mienia w wielkich rozmiarach powodując zagrożenie epidemiologiczne lub szerzenie się choroby zakaźnej albo zarazy zwierzęcej lub roślinnej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Spowodowanie zagrożenia epidemiologicznego oznacza realne spowodowanie stanu grożącego skutkiem w postaci szerzenia się choroby zakaźnej, zarazy zwierzęcej lub roślinnej. Nie ulega wątpliwości, iż koronawirus SARS-Cov-2 wywołujący chorobę COVID-19 powoduje stan takiego zagrożenia. Obserwujemy to na bieżąco zarówno w kraju, jak i poza naszymi granicami. Widać, że zagrożenie jest niezwykle realne i odczuwalne dla każdego. Dlatego złamana kwarantanna może przynieść dla osoby nią objętej dotkliwe konsekwencje natury karnoprawnej. Stąd też należy bezwzględnie stosować się do jej zasad.

Przepis art. 165 k.k. przewiduje również kwalifikowany typ przestępstwa, co oznacza zwiększoną społeczną szkodliwość takiego czynu skorelowaną ze znacznie wyższym wymiarem kary. Stosowanie do treści art. 165 § 3 k.k. jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Co to oznacza w przypadku koronawirusa SARS-Cov-2? Potencjalna śmiertelność i zaraźliwość są wysokie. Dlatego naszym zdaniem istnieje duże ryzyko kwalifikacji czynu na podstawie wskazanej regulacji K.k.

Chcesz być na bieżąco z przepisami prawnymi? Obserwuj stronę aktualności WGO Legal. Artykuły współtworzą doświadczeni radcy prawni ze Szczecina.